Khái niệm chung về tiệt dùng (diệt khuẩn) trong phòng thí nghiệm - kiểm nghiệm: Tiệt trùng là phương pháp tiêu diệt hoàn toàn tất cả các vi sinh vật, nha bào của vi sinh vật.
1/ Tiệt trùng bằng hấp ướt ( tiệt trùng bằng nồi hấp tiệt trùng):
- Khái niệm: hấp ướt là phương pháp sử dụng nồi hấp tiệt trùng tiệt khuẩn các dụng cụ chịu được nhiệt độ và độ ẩm cao.
- Nguyên lý: Dụng cụ thí nghiệm đặt trong nồi hấp tiệt trùng , đã được cài đặt nhiệt độ và thời gian xác định. Hơi nước dưới áp suất và nhiệt độ cao sẽ tiêu diệt các loại vi khuẩn. Đảm bảo dụng cụ được vô trùng.
- Ưu điểm: không độc, tiết kiệm chi phí, thời gian tiệt trùng ngắn.
- Thông thường tiệt trùng ở 2 mức nhiệt độ:
Nhiệt độ Áp suất Thời gian
121độ C 1,036 atm 15-30 phút
134 độ C 2,026 atm 3-4 phút
2/ Phương pháp sấy khô:
- Khái niệm: Phương pháp sấy khô thường được áp dụng tiệt khuẩn cho các dụng cụ chịu được nhiệt độ cao.
- Nguyên lý: trong tủ sấy nhiệt độ cao và khô làm oxy hóa màng tế bào vi sinh vật.
- Ưu điểm: dụng cụ sắc nhọn không bị cùn, tiệt khuẩn được các dụng cụ bằng thủy tinh, dầu mỡ, phấn bột.
- Nhiệt độ và thời gian tiệt khuẩn:
+ Nhiệt độ 1800C, thời gian 60 phút.
+ Nhiệt độ 1700C, thời gian 2 giờ.
- Nhược điểm: thời gian tiệt khuẩn dài, không áp dụng được cho dụng cụ bằng vải và cao su, nhựa.
3/ Phương pháp tiệt khuẩn bằng khí:
- ETO (ethylen ocid): khí không màu, dùng để tiệt khuẩn dụng cụ dễ phá hủy bởi nhiệt.
Thời gian tiệt khuẩn 2 - 5 giờ, ở nhiệt độ 290C - 650C, giá thành cao.
- Formaldehyde cũng được sử dụng để tiệt khuẩn.
4/ Quy trình tiệt trùng trong bệnh viện, phòng thí nghiệm:
4.1. Quy trình tiệt trùng dụng cụ y tế, dụng cụ thí nghiệm chịu nhiệt:
Bước 1: pha dung dịch khử khuẩn ban đầu.
Bước 2: Ngâm ngay dụng cụ vừa sử dụng vào dung dịch khử khuẩn ban đầu từ 5 - 10 phút
Bước 3: cọ rửa dụng cụ.
Bước 4: làm khô và bảo dưỡng dụng cụ nếu cần (lau dầu).
Bước 5: đóng gói dụng cụ.
Bước 6: tiệt khuẩn dụng cụ.
Bước 7: đem dụng cụ ra sử dụng ngay hoặc bảo quản trong túi lưu giữ, bảo quản dụng cụ trong hộp kín hoặc túi nilon hàn kín đã tiệt khuẩn, không nên để dụng cụ quá 8 ngày phải thực hiện lại quy trình từ bước 6.
4.2. Quy trình tiệt trùng dụng cụ y tế, dụng cụ thí nghiệm không chịu nhiệt:
Bước 1: pha dung dịch khử khuẩn ban đầu.
Bước 2: ngâm ngay dụng cụ vừa sử dụng vào dung dịch khử khuẩn ban đầu từ 5 - 10 phút
Bước 3: cọ rửa dụng cụ.
Bước 4: ngâm dụng cụ vào dung dịch khử khuẩn mức độ cao. Thời gian ngâm tùy theo khuyến cáo của nhà sản xuất có thể 20 phút- 1 giờ- 3 giờ tùy theo từng loại dụng cụ hoặc dụng cụ sử dụng lại ngay hay lưu trữ.
Bước 5: tráng và làm khô dụng cụ. Tráng sạch dụng cụ bằng nước cất khử khuẩn, sau đó lau khô dụng cụ bằng khăn khử khuẩn hoặc treo khô hoặc làm khô bằng khí nén.
Bước 6: đem ra sử dụng ngay hoặc bảo quản dụng cụ.
Bảo quản dụng cụ trong hộp kín hoặc túi nilon hàn kín đã tiệt khuẩn, không nên để dụng cụ quá 8 ngày phải thực hiện lại quy trình từ bước 4.
4.3. Đóng gói dụng cụ để tiệt trùng:
- Trước khi đóng gói sắp xếp dụng cụ cùng chất liệu để chọn phương pháp tiệt khuẩn và thời gian tiệt khuẩn thích hợp.
- Phương tiện để đóng gói đảm bảo không làm thay đổi tính chất lý, hóa học của dụng cụ sau khi tiệt khuẩn. Đồng thời phải đảm bảo lưu thông không khí dễ giữa trong và ngoài phương tiện.
- Một số phương tiện đóng gói:
+ Phương tiện cho hấp ướt: hộp hấp ướt có lỗ thoát hơi ở đáy, thành và nắp hộp, có thể mở và đóng các lỗ dễ dàng mở trong quá trình tiệt trùng, đóng khi đã tiệt trùng xong và bảo quản.
+ Phương tiện cho sấy khô: hộp inox nắp dễ mở, không có lót kín. Giấy chịu nhiệt dành riêng để sấy khô.
Đó là những phương pháp thường dùng, chi phí cũng tương đối thấp. Ngoài ra còn nhiều phương pháp khác như sử dụng bức xạ UV thường không được dùng cho dụng cụ vì giá thành tương đối cao, nhưng ưu điểm là thời gian rất nhanh.
Để hiểu rõ hơn về các phương pháp và thống kê hiệu quả, mời các bạn tham khảo tại nuoicaymo.com hoặc nhấp tại: PHƯƠNG PHÁP TIỆT TRÙNG TRONG PHÒNG THÍ NGHIỆM
Không có nhận xét nào:
Write nhận xét